MŚMK w skokach przez przeszkody
Skokowe MŚMK (w tym roku odbywały się w dniach 21-25.09.2022) od początku swojego istnienia, czyli 1995 roku rozgrywane są w Lanaken, a swoje istnienie i rozwój zawdzięczają głównie wizjonerowi i twórcy stadniny koni Zangersheide – Leonowi Melchiorowi. Po jego śmierci „końską” schedę po ojcu twardo dzierży Judy Ann Melchior. I jak mówią Belgowie, jest jeszcze sprawniejsza w działaniu niż tata. MŚMK w skokach to wydarzenie hodowlano-sportowe, chociaż każde zawody sportowe to przegląd ksiąg hodowlanych. W Lanaken można było oglądać 707 koni dosiadanych przez 441 zawodników, którzy nie tylko startowali w MŚMK, ale także w Mistrzostwach Belgii oraz zawodach dla ogierów uznanych, czyli „Sires of the Word”. Aby maksymalnie marketingowo wykorzystać czas MŚMK, zorganizowano w tym czasie dwie aukcje – młodych koni oraz źrebiąt, tylko z paszportami Zangersheide.
Zawody te są rozgrywane w następujących kategoriach wiekowych: 5-, 6- i 7-latków. Nie ogląda się tam młodych 4-letnich koni, ponieważ musiałyby być sędziowane na styl, a to budzi kontrowersje, chyba że sędziowie chcą wszystkich zadowolić i dają w prezencie każdemu koniowi noty powyżej 8 pkt…
W każdej kategorii wiekowej startuje ponad 200 koni. By myśleć o sukcesie i kwalifikacji do finału trzeba pamiętać, że liczą się tylko czyste przebiegi. Nie wszyscy właściciele, hodowcy czy zawodnicy chcą startować w tych zawodach obiecującymi młodymi końmi, ponieważ wymagania stawiane tym wciąż bardzo młodym wierzchowcom są bardzo wysokie.
Konie 5-letnie startują na wysokościach: 125 cm (I kwalifikacja) – 125 cm (II kwalifikacja) – 130 cm (finał), a kolejne odpowiednio – 6-letnie 135-135-140, 7-letnie 140-140-145, a „Sires of the World” 140, a finał to konkurs wraz z rozgrywką na wysokości 150 cm. Mając na względzie stopień trudności oraz wysokości parkurów, które są pełnowymiarowe, a także fakt, że np. kwalifikacja koni 5-letnich odbywa się na „głównym szlaku komunikacyjnym”, to młode konie mają nie lada wyzwanie, aby dobrze wypaść i zakwalifikować się do rozgrywki finałowej. Jednak nie tylko koń musi być utalentowany, ale także zawodnik winien mieć doświadczenie, ponieważ właśnie młody koń może być nieprzewidywalny. Potwierdził to kasztanowaty uznany ogier Madness KWPN, ur. 2017 (Kannan – Miss Emerald/ Emerald van’t Ruytershof), który w tym roku podczas finału tak zapracował zadem na oxerze, że jego młody, 21-letni, niemiecki zawodnik Hannes Ahlmann wyleciał z siodła jak z katapulty i sen o zwycięstwie legł w gruzach.
Dawno nie byłam na MŚMK, kilka ładnych lat temu starałam się urlopowo bywać w Lanaken co roku, a także pisać o nich w końskiej prasie i widzę duże zmiany. Zmieniona jest infrastruktura, więcej miejsca przeznaczone jest na spotkania towarzyskie, gdzie rozmowy brzmią we wszystkich językach świata – zdecydowanie więcej jest zawodników i widzów hiszpańskojęzycznych niż wcześniej, a przy dobrym napitku to i bariera językowa pęka. Można przy piwie czy winie, w estetycznych przestrzeniach naprawiać świat hodowlano-jeździecki. :)
Oglądając te młode konie, które dość często przewyższają jakością swoich jeźdźców widać jak ogromny skok jakościowy dokonał się w hodowli koni skokowych, ale… mam wrażenie, że jeździectwo nie nadążyło za hodowlą.
Na MŚMK można dostać się kilkoma drogami, mniej lub bardziej oficjalnymi. Jest więc gwarantowana liczba koni tzw. quota WBFSH (PZHK płaci co roku dużą sumę na rzecz WBFSH, aby móc m.in. startować w MŚMK), quota FEI/Komitetu Organizacyjnego, dzikie karty oraz można wykupić stolik sponsorski, który nie kosztuje 1000 euro…
W tym roku nasz kraj reprezentowały poniższe pary, a ich wyniki w tabeli
Kto reprezentował nasz kraj w Lanaken 2022 – wypis z listy zawodników i koni MŚMK:
Poland Athletes: 5 Horses: 7
- BOBIK, Jan (10064709) HAVERDY (107NQ30), CZUMI GR (107DT17)
- JONCZYK, Łukasz (10002083) TAVADOS (107NH64)
- PEKANIEC, Józef (10268504) LEONARDO DA VINCI J.P.P. (107PM52)
- ROZYNEK, Martin (10102720) KAMIR RED WINE (107CY01)
- TYSZKO, Mateusz (10037537) CORAZZI (107MR51), FUERTE FERRERO (107OO41) (Late Entry)
Wielki sukces odniósł Mateusz Tyszko, który na czeskim Fuerte Ferrero oba półfinały pokonał na czysto, a w finale rozgrywanym na dużym placu o nazwie Ratina Z ukończył MŚMK na bardzo wysokim 6. miejscu i wyjechał do uroczystej dekoracji wśród najlepszych koni 5-letnich świata. Dawno nie mieliśmy w Lanaken takich szczęśliwych chwil. Sukces ten zawdzięcza głównie swojej pracy, ale w rozmowie prosi, aby:
przy okazji podziękować wszystkim osobom, które go wspierały i pomagały w osiągnięciu tego wyniku. A także trenerom, którzy mieli wkład w rozwój szkoleniowy mój oraz mojego brata Michała.
Dodaje także:
w Lanaken koń musi respektować nie tylko wysokość przeszkód (to nie jest aż taki problem), ale także ich pełnowymiarową szerokość. Wśród przeszkód dominowały oxery carré – trudne dla młodych koni, bo drugi drąg jest wtedy niewidoczny. Koń musi skakać nie efektownie, a efektywnie.
Na koniec rozmowy dodaje:
mam nadzieję, że za rok uda się powtórzyć tegoroczny sukces.
Na tego zawodnika zwrócił uwagę kilka lat temu nasz belgijski sędzia z MPMK – Boudewijn Schepers, który sam jeździł młode konie, a także testował ogiery, obecnie kieruje hodowlą BWP w USA. Jest twórcą potęgi księgi BWP, ponieważ był Przewodniczącym Komisji Oceny Ogierów BWP przez 19 lat (sic!), a ogiery te są obecnie najlepszymi reproduktorami świata skoków. Boudewijn poprosił o przedstawienie mu Mateusza i pogratulował sposobu jazdy na młodych koniach.
Mam nadzieję, że uda się zrobić wywiad z Mateuszem Tyszko o tym jak przygotowywał się z Fuerte do tych zawodów, jak od dawna budował mu siłę, odporność psychiczną i… pewność siebie.
Finał MŚMK 2022 | I/II kwalif. MŚMK 2022 | Nazwa konia | Rok ur. | Księga | Płeć | Ojciec | Matka / ojciec matki | Hodowca | Właściciel | Zawodnik |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
6 m. | 0/0 pk. | Fuerte Ferrero | 2017 | czes. gorąc. | O | Caruso hol. | Furetta old. (OS) / Landjunge hol. | Czechy | Winderen Sp z o.o. | Mateusz Tyszko |
– | 8/12 pk. | Haverdy | 2017 | sp | W | If du Reverdy SF | Halena sp / Tanos sp | SK Nowielice | SK Nowielice | Jan Bobik |
– | 8/0 pk. | Tavados (ex Tramp) | 2017 | sp | O | Nevados S sp | Tajlandia wlkp / Landor old. | Adam Mróz | Barbara Lach Dzikowska | Łukasz Jończyk |
– | 4/4 pk. | Corazzi | 2016 | sp | W | Grand Slam VDL BWP | Cornelia sp / Eldorado van de Zeshoek BWP | SK Nad Wigrami | SK Nad Wigrami | Mateusz Tyszko |
– | 8/8 pk. | Czumi GR | 2016 | sp | W | Salamon BWP | Czumiza sp / Lesotho hol. | Ryszard Garydjas | Ryszard Garydjas | Jan Bobik |
– | 0/rez. | Leonardo da Vinci J.P.P. | 2016 | KWPN | O | Classe HS hol. | Holisca J.P.P. KWPN / I’m Special de Muze BWP | Holandia | SK Kalników | Józef Pekaniec |
12/12 pk. | Kamir Red Wine | 2015 | old. (OS) | O | Kannan KWPN | W-Diadora hol. / Diamant de Semilly SF | Małgorzata Siergiej | Przemysław Rozynek | Martin Rozynek |
Analiza rodowodowa MŚMK
Jednak martwi fakt, że pula genowa skokowej Europy nie jest szerokim wachlarzem pod względem ojców koni skokowych. Wciąż te same końskie twarze…
Jak zwykle najliczniej obsadzone były grupy najmłodsze. Spośród 242 koni 5-letnich startujących w I kwalifikacji, tylko 47 zakwalifikowało się do finału (wśród nich Fuerte Ferrero i Mateusz Tyszko). W finałowej stawce 3 to potomstwo ogiera Dominator 2000 Z, po dwóch finałowych reprezentantów miały: Emerald i Aganix du Seigneur. Grupa o rok starsza – 6-latki to 40 koni finałowych i tu już nie było żadnej niespodzianki – 5 to potomstwo og. Kannan – który długo czekał na zainteresowanie hodowców i właścicieli klaczy. Jego potomkowie to późno dojrzewające konie i nie chwytające za oko… co oznacza, że musiały być starsze, aby wykazać się dzielnością na parkurze – a nie urodą za młodu. Jak mawiał dziadek Jarka Wierzchowskiego – nie uroda jest najważniejsza, bo przemija, tylko charakter, który pozostanie. I o to wszak chodzi w hodowli koni sportowych. Ponadto w tej grupie wiekowej 4 potomków miał Cornet Obolensky BWP. W najstarszej grupie 7-latków rywalizowało „tylko” 190 koni w pierwszej kwalifikacji, a do finału weszło 40, a wśród nich także dominował siwy Cornet Obolensky BWP (5 potomków).
Mistrzostwa Belgii seniorów
Od lat podczas MŚMK w Lanaken rozgrywane są Mistrzostwa Belgii seniorów w skokach. Startujący w nich zawodnicy, w dużej części należą do czołówki światowej czy to seniorskiej, czy młodych jeźdźców. Nie dosiadają swoich najlepszych koni, które oszczędzają na zawody 5*, ale testują swoje kolejne wierzchowce, które mają w bliskiej przyszłości startować w najpoważniejszych konkursach.
Dla mnie są to zawody rodziny Philipaertsów, w tym roku startowała ich trójka. Warto poznać tę ciekawą rodzinę – nestorem rodu jest Ludo, jego żona to Veronique (była zawodniczka ujeżdżenia), mają czterech synów – bliźniacy to Nicola, Olivier oraz młodsi Thibault i Anthony. Ludo Philipaerts 6 razy był mistrzem Belgii, 4-krotnym olimpijczykiem oraz 10 razy reprezentował Belgię na Mistrzostwach Europy. Do jego najlepszych koni należał słynny Darco BWP, 1980 (Lugano van la Roche han. – Ocoucha BWP/ Codex hol.). Ludo tak wspomina Darco:
Dorastałem z nim. Będzie częścią mnie, przez całe moje życie.
Spotkali się w roku 1987, a dwa lata później wygrali Finał Pucharu Świata, razem startowali do 1993. Ludo w lipcu 2014 ostatni raz uczestniczył w zawodach międzynarodowych, aby poświęcić się treningowi swoich synów oraz koni. Ale jeździectwo zwyciężyło – jak mówią plotki pozbył się 20 kg i od stycznia 2021 wrócił do czynnego „skakania”.
Stajnia Philippaertsów została założona przez ojca Ludo w 1990 roku, który swoją miłość do koni przelał na syna, a ten na kolejne pokolenia. Bliźniacy uczestniczą w 5* GP, na ME w Riesenback 2021 startowali razem w drużynie, gdzie zdobyli brązowy medal drużynowo. W wywiadzie dla IJRC Olivier Philippaerts tak mówi o swojej pracy z końmi:
Zarządzanie jest kluczem do sukcesu. Bardzo ważne jest, aby konie, które dużo podróżują, były wypuszczane na padoki. W rzeczywistości są stworzone do przebywania na zewnątrz, więc nie wierzę, że muszą ciężko pracować każdego dnia. Muszą być w ruchu i samo wyciągnięcie ich ze stajni jest najważniejsze. Niektórzy twierdzą, że koni nie można wypuszczać na padok, ale uważam, że trzymanie ich w boksie to najgorsze, co można zrobić. Myślę, że muszą wychodzić, a to również utrzymuje ich w bardzo dobrej kondycji psychicznej, co moim zdaniem, jest również bardzo ważne. Konie 5* Grand Prix biorą udział w tak wielu zawodach, że nie muszą dużo skakać w domu, ponieważ mają i tak duże doświadczenie skokowe.
Jak już pisałam w pierwszej kwalifikacji tegorocznych Mistrzostw Belgii wystartowało 3 Philipaertsów: Ludo, Olivier i Nicola. Ostatecznie najlepszym okazał się „złoty” Nicola, Olivier zajął 19. miejsce (H&M Miro po Diamant de Semilly), a Ludo 23. (Mr.Idol S po Plot Blue). Nicola dosiadał 10-letniej klaczy H&M Luna van’t Ruytershof Z (Levisto Z – m. po For Pleasure han.). Klacz ta została zakupiona do stajni Philippaersów w roku ubiegłym, pochodzi z bardzo dobrej rodziny i spełnia wszystkie wymagania konia 5*. Tak o niej mówi Nicola Phipipaerts po wygraniu GP na CSI3* w Olivie:
Luna van’t Ruytershof Z jest klaczą z temperamentem, która w ciągu ostatnich kilku miesięcy bardzo się rozwinęła. Miała jedną zrzutkę podczas GP w Sentower, potem wygrała Mistrzostwa Belgii, aby podczas CSI3* w Olivie mieć najlepszy czas i wygrać GP. Jestem zadowolony, ponieważ nie mam dużej presji na jej sprzedaż i mam nadzieje, że będzie kolejnym dobrym koniem z naszej stajni w dużym sporcie. Ona jest łatwiejsza niż mój podstawowy koń Katanga vh Dingeshof BWP 2010 (Cardento hol. – m. po Tornado old.) i ma potencjał. Po kilku tygodniach odpoczynku zabiorę Lunę na CSI5* do Verony.
fragment wywiadu opublikowanego na stronie World 0f Show Jumping
W pierwszej 15 najlepszych koni Mistrzostw Belgii aż 9 to klacze. Podczas ostatnich MPMK pytałam sędziego Boudewijn Schepersa czy BWP organizuje próby dzielności dla klaczy jak w Niemczech czy Polsce. Odpowiedział prosto: „nie potrzebujemy nic organizować, ponieważ nasze klacze startują w sporcie”, a szeroko rozwinięty ET pozwala klaczom sportowym i mieć potomków i startować w zawodach. I MB potwierdzają tę słowa.
Anna Cuber