Krycie naturalne, unasiennianie i embriotransfer
Instrukcja opracowana na podstawie USTAWY z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 133, poz. 921 z późn. zm.), ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie materiału biologicznego wykorzystywanego w rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz.U.Nr 209 poz.1610) oraz programów hodowlanych koni dla których PZHK prowadzi księgi stadne.
Jest to instrukcja dotycząca hodowców utrzymujących konie wpisane do ksiąg lub rejestrów prowadzonych przez PZHK.
Zaświadczenie pokrycia klaczy
Zgodnie z w/w rozporządzeniem druki świadectw pokrycia klaczy, prowadzącemu punkt kopulacyjny wydaje prowadzący księgę hodowlaną lub rejestr, do której jest wpisany ogier znajdujący się w punkcie kopulacyjnym. W związku z powyższym z upoważnienia PZHK, gestorami świadectw są OZHK/WZHK i to one wydają świadectwa pokrycia na wszystkie punkty kopulacyjne tzn. prywatne i państwowe oraz dzierżawcom ogierów zgodnie z protokółami rozdziału ogierów podpisanymi przez kierowników OZHK/WZHK, na terenie których działają poszczególne państwowe stada ogierów. Świadectwa pokrycia wydawane są na każdy rok i ostemplowane pieczątką roku.
Nadzorujący punkty kopulacyjne lub dzierżawcy ogierów, po zakończonym sezonie przekazują stadu grzbiety świadectw pokryć wraz z rejestrem pokryć, a państwowe stado po weryfikacji zawartych informacji, oddaje grzbiety właściwemu OZHK/WZHK pozostawiając w dokumentacji rejestry pokryć. Prowadzący punkty kopulacyjne powinni być poinformowani o wadze tego dokumentu i o konieczności czytelnego wpisywania wszystkich danych wymaganych w świadectwie.(niedokładnie wypełnione świadectwo uniemożliwi wydanie ewentualnego duplikatu). Ostateczne rozliczenie stanówki powinno być zakończone do 31 grudnia, czyli po sezonie kopulacyjnym, na który wydano świadectwa. Również grzbiety świadectw pokryć i niewykorzystane świadectwa pokrycia należy zwrócić do OZHK/WZHK najpóźniej do 31 grudnia.
Podobnie, w przypadku ogierów prywatnej własności, właściciel ogiera ma obowiązek rozliczenia stanówki z OZHK/WZHK, z którego pobrał druki świadectw pokryć, do dnia 31 grudnia, zwracając grzbiety świadectw pokryć i niewykorzystane świadectwa pokrycia .
Zaświadczenie unasienniania klaczy
Zaświadczenie sztucznego unasienniania jest drukiem czteroczęściowym przeznaczonym dla czterech podmiotów prowadzących inseminację koni. Są to: podmiot dostarczający nasienie i to on zaopatruje się w te dokumenty w OZHK/WZHK, właściciel unasienianej klaczy, podmiot prowadzący księgę czyli w tym wypadku OZHK/WZHK, który dostarczył dokumenty, oraz dokonujący zabiegu unasienniania. Każdy z tych podmiotów otrzymuje część świadectwa przeznaczonego dla niego zgodnie z informacją zawartą na dole każdej części dokumentu. Zaświadczenie unasienniania klaczy należy przekazać prowadzącemu księgę do 31 grudnia roku, na który wydano zaświadczenia.
Instrukcja rejestrowania nasienia świeżego, chłodzonego i mrożonego wprowadzanego do obrotu w kraju, pozyskiwanego w kraju i w krajach UE
- Nasienie musi pochodzić od ogierów wpisanych do księgi głównej lub w przypadku ogierów z innych krajów UE, uzyskać zgodę komisji ksiąg stadnych na użycie tego ogiera w kojarzeniu z klaczami wpisanymi do ksiąg prowadzonych przez PZHK.
- Każda partia nasienia wprowadzanego do obrotu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej musi być zaopatrzona w dokument handlowy zawierający:
- dane umożliwiające identyfikację dawcy lub dawców tego materiału,
- termin pobrania lub produkcji tego materiału,
- informacje o producencie i odbiorcy tego materiału.
Właściciel nasienia w celu uzyskania zgody na jego użycie musi przedstawić kopię „Świadectwa zdrowia dla zwierząt w handlu wewnątrzwspólnotowym” lub „świadectwa zootechnicznego dla nasienia zarejestrowanych koniowatych” w dziale ksiąg stadnych i identyfikacji PZHK. Po wprowadzeniu do bazy PZHK informacji o ogierze i jego nasieniu OZHK/WZHK może wydać druki zaświadczeń unasieniania. - Zaświadczenie sztucznego unasieniania wydaje się podmiotowi dostarczającemu nasienie czyli jego właścicielowi na podstawie pisemnego oświadczenia. Świadectwa unasieniania wydaje się na każdy rok, ostemplowane pieczątka roku. Wraz ze sprzedażą nasienia jego właściciel załącza do każdej partii nasienia „Świadectwo zdrowia dla zwierząt w handlu wewnątrzwspólnotowym” lub „Świadectwo zootechniczne dla nasienia zarejestrowanych koniowatych”. Zakup każdej partii nasienia musi być zgłoszony poprzez przesłanie kopii „Świadectwa zdrowia dla zwierząt w handlu wewnątrzwspólnotowym” lub „Świadectwa zootechnicznego dla nasienia zarejestrowanych koniowatych” do Redakcji Ksiąg Stadnych i Identyfikacji PZHK. Uprawniony do dokonywania zabiegu unasieniania po każdym zabiegu wystawia zaświadczenie sztucznego unasieniania, a właściciel klaczy przekazuje poszczególne części zaświadczenia zgodnie z przeznaczeniem w terminie 3 miesięcy po ostatnim zabiegu, ale nie później niż do 31 grudnia roku na który wydano zaświadczenia.
- Klacz poddawana zabiegowi sztucznego unasieniania musi mieć określone DNA.
- Zaświadczenie unasieniania tak jak i świadectwa pokrycia są drukami ścisłego zarachowania i mogą być wydawane na podstawie pisemnego oświadczenia /w załączeniu/. W dokumentacji Związku musi pozostać informacja dot. liczby i numerów tych dokumentów przekazanych właścicielom ogierów i właścicielom nasienia. W przypadku ogierów używanych w rozrodzie naturalnym w Polsce, a po zakończeniu kwarantanny również do produkcji nasienia w Polsce, w kartotece tych ogierów w rubryce „uwagi” wpisuje się ilość pozyskanego w ciągu roku nasienia tego ogiera i liczbę unasiennionych klaczy.
W przypadku ogierów, które są używane tylko do produkcji nasienia oraz ogierów zagranicznych, których nasienie sprowadzono do Polski, po spełnieniu wszystkich pozostałych warunków, dla tych ogierów zakłada się kartoteki, a w karierze hodowlanej wpisuje się ilość dawek nasienia zakupionego i liczbę urodzonych źrebiąt oraz ocenę tych źrebiąt.
Zgodnie z &6, ust.4 w/w rozporządzenia OZHK/WZHK wydaje także zaświadczenia unasieniania dla nasienia ogierów wpisanych do ksiąg i rejestrów w UE, dla których w Polsce nie prowadzi się ksiąg np. quarter horse, fryzy itd.
W przypadku nasienia ogierów, które nie uzyskały podwyższenia kategorii i zostały wycofane z rozrodu zgodnie z programem hodowlanym danej rasy, takie nasienie nie może być używane w rozrodzie i dla takiego nasienia OZHK/WZHK nie wydaje zaświadczeń unasienniania.
Dokumentacja dotycząca embriotransferu.
- O zamiarze przeprowadzenie embriotransferu hodowca informuje komisję księgi stadnej tej rasy, do której ma być wpisane źrebię urodzone w wyniku zastosowania tej metody.
W tym celu przedstawia: w przypadku pary rodzicielskiej nie wpisanej do ksiąg prowadzonych przez PZHK dokumenty takie jakie obowiązują przy ogierach sprowadzanych z zagranicy, w przypadku koni wpisanych do ksiąg prowadzonych przez PZHK jedynie numer paszportu biologicznych rodziców, w przypadku jednego z rodziców biologicznych z zagranicy – dokumenty takie jak zagraniczne ogiery, a drugiego jedynie numer paszportu. Po uzyskaniu zgody na uznanie pary rodzicielskiej do rozrodu w właściwej księdze stadnej przez komisję księgi stadnej zespół ET dokonujący transplantacji zarodka wystawia dokument handlowy zawierający:- dane umożliwiające identyfikację dawców tego materiału,
- termin pobrania lub produkcji tego materiału,
- informacje o producencie i odbiorcy tego materiału.
Jeżeli od tej samej pary rodzicielskiej dokonano przeniesienia zarodka u tej samej klaczy biorczyni w kolejnych latach, to zbiegi te muszą być odnotowane i w kartotekach genetycznych rodziców, i u klaczy biorczyni. Jeżeli zarodek tej samej pary rodzicielskiej wszczepiono innej klaczy to informacje o zabiegu odnotowuje się w założonej dla tej klaczy kartotece. „Świadectwo zootechniczne dla zarodków zarejestrowanych koniowatych” oraz „Zaświadczenie o przeniesieniu zarodka” przez zespół ET przechowuje się w oddzielnym segregatorze.
W kartotece klaczy-dawczyni i w kartotece ogiera- dawcy nasienia odnotowuje się fakt pozyskania zarodka, za który należy uznać datę pobrania zarodka, a po urodzeniu źrebięcia datę, ocenę źrebięcia i dalszą karierę. W przypadku pozyskania od klaczy wielu zarodków, wpisać i ocenić należy całe urodzone potomstwo. W kartotece klaczy biorczyni jak również w bazie w notatniku odnotowuje się urodzenie źrebięcia i jego ocenę. W celu uniknięcia w sprawozdawczości podwójnego liczenia urodzonych źrebiąt, pod uwagę bierze się jedynie wyźrebienia odnotowane w kartotece dawczyń.
