Ustawa dotycząca identyfikacji i rejestracji zwierząt

Polski Związek Hodowców Koni informuje, że ustawa dotycząca identyfikacji i rejestracji zwierząt (IRZ) została podpisana przez Prezydenta RP dnia 21.11.2022 r.

Ustawę opracowało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Powodem zmian jest obowiązek dostosowania polskiego porządku prawnego do nowych przepisów Unii Europejskiej dotyczących identyfikacji i rejestracji zwierząt, w przypadku koniowatych Rozporządzeń UE: 2016/429, 2019/2035 i 2021/963, 2021/577.

Konsekwencją wdrożenia ww. przepisów będzie przejęcie prowadzenia centralnej bazy danych koniowatych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która zgodnie z ustawą prowadzi jedną bazę dla bydła, świń, kóz, owiec, wielbłądowatych, jeleniowatych i koniowatych. Obecnie centralna baza danych koniowatych, do której dostęp posiada Inspekcja Weterynaryjna, prowadzona jest przez Polski Związek Hodowców Koni.

Upoważnienie do wydawania dokumentów identyfikacyjnych koniowatych poszczególnych ras pozostanie, tak jak dotychczas, w kompetencjach związków hodowców koni uznanych do prowadzenia odpowiednich ksiąg hodowlanych. W przypadku koniowatych ras, dla których nie są w Polsce prowadzone księgi hodowlane, upoważniony pozostaje, tak jak dotychczas, Polski Związek Hodowców Koni.

W stosunku do obecnie obowiązujących przepisów ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt przepisy nowej ustawy IRZ wprowadzą istotne zmiany dotyczące hodowców i właścicieli/posiadaczy koni. Nastąpi przeorganizowanie dotychczas wypracowanego systemu identyfikacji polegające na tym, że właściciel będzie zobowiązany zgłaszać urodzenie najpierw do ARiMR, następnie Agencja będzie informowała odpowiednie Związki o konieczności wystawienia unikalnego dokumentu identyfikacyjnego dla koniowatego. W dalszej kolejności Związki będą upoważnione tak jak obecnie do przeprowadzenia bezpośredniej identyfikacji koniowatych (opis słowny i graficzny, elektroniczna identyfikacja – transponder), odebrania dokumentów potwierdzających pochodzenie koniowatego np. świadectwo pokrycia, a finalnie wystawienia i dostarczenia w sposób uzgodniony z właścicielem samego „paszportu”.

Zmiany będą dotyczyć:

1. obowiązku dokonywania zgłoszeń urodzeń źrebiąt do komputerowej bazy danych prowadzonej przez ARiMR, poprzez Powiatowe Biura ARiMR w terminie 3 miesięcy od daty urodzenia – bez zmian,
2. obowiązku rejestracji siedzib stad posiadaczy/właścicieli koniowatych w ARiMR, złożenie wniosku o nadanie numeru siedziby stada przez ARiMR,
   1. dla tych co już są w posiadaniu koniowatego w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy;
   2. dla tych którzy nie są w posiadaniu koniowatego w terminie nie później w dniu wprowadzenia pierwszego koniowatego do siedziby stada.
3. obowiązku rejestracji przemieszczeń koniowatych (przebywanie koniowatego powyżej 30 dni w nowym miejscu) w ARiMR, a zmian właścicieli jak dotychczas w OZHK/WZHK w ciągu 7 dni,
4. obowiązku rejestracji w komputerowej bazie danych numerów PESEL właścicieli i posiadaczy koniowatych,
5. obowiązku rejestracji dokumentów koni sprowadzonych do Polski lub wydanych przez zagraniczne podmioty w OZHK/WZHK w ciągu 7 dni (obecnie 30 dni),
6. obowiązku rejestracji podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną,
7. obowiązku rejestracji licencji FEI (w Polsce PZJ) w komputerowej bazie danych poprzez OZHK/WZHK.

Ustalenie wysokości opłat za czynności związane z identyfikacją koniowatych będzie należało do podmiotu upoważnionego do dokonywania identyfikacji, czyli np. PZHK (dotychczas regulowane było rozporządzeniem MRiRW).

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie posiadała informacje dotyczące wszystkich zgłoszonych koniowatych, co umożliwi weryfikację składanych wniosków (np. dopłat, PROW, terminowości identyfikacji) i prowadzenie kontroli administracyjnej spełnienia wymagań oraz obowiązków w zakresie posiadanej obsady zwierząt. Kontrole na miejscu dokonywane będą przez ARiMR, jak również przez organy Inspekcji Weterynaryjnej w ramach prowadzonego przez nich nadzoru nad identyfikacją i rejestracją zwierząt.

W okresie przejściowym będą istniały dwie możliwości zgłoszenia urodzeń koniowatych do komputerowej bazy ARiMR tj.: wniosek papierowy lub zgłoszenie elektroniczne poprzez stronę internetową. Po tym okresie obowiązywać będą tylko elektronicznego zgłoszenia poprzez stronę internetową ARiMR.

W wyjątkowych przypadkach „Zgłoszenia urodzenia koniowatych” będą mogły być przekazywane poprzez OZHK/WZHK. Za pomoc w złożeniu wniosku w imieniu właściciela/ posiadacza, przewidziana została możliwość pobierania opłaty.

Wzory formularzy zgłoszeń koniowatych do rejestru, zmian w rejestrze będą opracowane przez ARiMR, a następnie ogłoszone na stronach internetowych ARiMR.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy straci moc dotychczasowe rozporządzenie MRiRW o opłatach za identyfikację obowiązujące od 19 maja 2016 roku. Nowy cennik zostanie zamieszczony na stronie www.pzhk.pl.

Ponadto informujemy, że:

1. do dnia 31 grudnia 2025 r. zgłoszenia/ wnioski do komputerowej bazy danych właściciel koniowatego (niebędący podmiotem) może składać w postaci papierowej na formularzu udostępnionym na stronie internetowej ARiMR, albo w formie elektronicznej za pośrednictwem Internetu, a od 1.01.2026 r. wyłącznie w formie elektronicznej.
2. Posiadacz koniowatego dokonuje zgłoszeń zdarzeń koniowatego, składa wnioski do komputerowej bazy danych tylko w formie elektronicznej za pośrednictwem Internetu.
3. Właściciel koniowatego albo posiadacz koniowatego, może dokonać zgłoszenia urodzenia koniowatego oraz złożyć wniosek o wydanie unikalnego dożywotniego dokumentu identyfikacyjnego za pośrednictwem związku hodowców koniowatych, z tym, że w takim przypadku do zgłoszenia do komputerowej bazy danych i do tego wniosku ten właściciel koniowatego albo ten posiadacz dołącza kopię oświadczenia o skorzystaniu z pośrednictwa tego związku hodowców;
4. Posiadacz koniowatego może dokonać zgłoszenia do komputerowej bazy danych informacji o zdarzeniach dotyczących koniowatego (m.in. przemieszczenia z/do siedziby stada, padnięcia, uboju) za pośrednictwem związku hodowców koniowatych, z tym, że w takim przypadku do zgłoszenia do komputerowej bazy danych ten posiadacz dołącza kopię oświadczenia o skorzystaniu z pośrednictwa tego związku hodowców.

O losach ustawy i zmianach, które dotyczą hodowców koni, będziemy Państwa informować na bieżąco.